Xã Đình Dù (huyện Văn Lâm) là địa phương chuyên canh rau muống lớn nhất tỉnh Hưng Yên. Với diện tích gieo trồng thường xuyên gần 20ha, mỗi ngày tiêu thụ hơn 13 tấn.
Ước tính, doanh thu nhờ bán rau muống của xã này bình quân mỗi ngày khoảng 54,6 triệu đồng, lãi thu nhập trên 45 triệu đồng, tương đương lợi nhuận thuần đạt 13,5 tỷ đồng mỗi năm.
Hầu hết diện tích rau muống ở đây đều được chuyển đổi từ những chân ruộng trồng lúa nhưng hiệu quả thấp. Rau muống trồng tập trung chủ yếu tại 2 thôn Thị Trung và Xuân Lôi. Sản phẩm cơ bản cung ứng sang thị trường Hà Nội và bếp ăn tập thể trong các khu công nghiệp trên địa bàn.
Nông dân xã Đình Dù đang thu hái rau muống. Ảnh: H.Tiến.
Bà Lê Thị Vui ở thôn Xuân Lôi phấn khởi cho biết: Nhà chỉ cấy 2 sào rau muống, ngày nào cũng hái được 40 - 45 mớ rau bán, trừ chi phí phân bón, mỗi ngày thong dong cũng có thu nhập 100 - 200 nghìn đồng, tùy thời điểm. Tính ra, hiệu quả trồng rau muống luôn cao gấp 5 - 6 lúa, lại không bị áp lực thời vụ.
Bà Lê Thị Hậu ở thôn Thị Trung cũng cho hay: Nhà con cái đã trưởng thành, ra ở riêng hết. Mình bà chỉ cấy hơn sào rau muống, nhàn tênh vẫn có thu nhập 3 triệu đồng/tháng, đủ sống cho 2 vợ chồng già.
“Vào những năm 1960, kinh tế đất nước còn khó khăn, nhiều gia đình đã ăn rau muống thay một phần cơm gạo”, bà Hậu nhớ lại.
Có thể nói, cây rau muống đang là “nồi cơm” của không ít nhà nông xã Đình Dù. Bởi với những người không đủ điều kiện vào làm tại các khu công nghiệp, thì gieo cấy rau muống để có nguồn thu ổn định, được coi là việc làm phù hợp với họ.
Rau muống có thể nói là dễ trồng nhất trong các loại rau. Ruộng chỉ cần cày lồng như làm đất gieo cấy lúa. Giống được ngắt từ thân các cây rau màu bánh tẻ vụ trước. Sau đem cấy trên ruộng như cấy lúa. Bón lót phân lân, bón thúc NPK. Định kỳ 10 - 20 ngày cho thu hái 1 lần, tùy theo mùa vụ. Thời gian thu hoạch có thể kéo dài 4 - 6 tháng mới phải gieo cấy lại.
Những mớ rau như thế này sẽ có giá 2.500 - 6.000 đồng cho thương lái, tùy thời điểm. Ảnh: H.Tiến.
Rau muống được ví như "cơm tẻ" của nhà nông, dễ ăn, dễ chế biến thành các món xào, nấu canh, nộm, luộc hoặc chẻ ra ăn sống như rau gia vị... Đặc biệt, rau muống có thể ăn liên tục bữa này qua bữa khác mà không ngán. Các loại bầu, bí, mướp, bắp cải, su hào, mồng tơi, rau dền, rau đay, cà tím… chỉ ăn 2 - 3 bữa liền là phải đổi món. Vì vậy, nhu cầu rau muống đối với người tiêu dùng luôn cao hơn rất nhiều các loại rau khác.
Tuy nhiên, hiện nay trên cây rau muống cũng bị nhiễm khá nhiều sâu bệnh hại, như bọ rùa, rầy, nhện, sâu ăn lá, héo xanh, khô vằn, vàng lụi. Nguyên nhân do trồng rau liên tục nhiều năm trên cùng chân ruộng; nguồn nước tưới từ các sông ngòi, kênh trục đều bị ô nhiễm; đặc biệt nhà nông rất ít sử dụng phân hữu cơ chăm bón cho cây rau, nhất là phân vi sinh, hữu cơ vi sinh…
Nhằm khắc phục hạn chế này, các hộ trồng rau ở Đình Dù đã khoan giếng tại chỗ để lấy nước sạch tưới cho rau. Nhưng sâu bệnh hại giảm không đáng kể.
Ruộng rau muống trắng mới trồng trên đất lúa chuyển đổi. Ảnh: H.Tiến.
Vấn đề còn lại, những người trồng rau sở tại, cần liên kết sản xuất chuẩn chỉ, thống nhất giá bán, tránh mạnh ai người ấy làm, tránh tranh mua tranh bán không lành mạnh...
NGUYỄN HẢI TIẾN