Quả trứng cay đắng !

Doanh nghiệp kinh doanh miếng thịt heo, năm lần bảy lượt bị tố ăn dày, mới quyết định hạ giá. Nay, đến quả trứng cũng đồng cảnh ngộ.

Suốt trong sáu tháng trở lại đây, nông dân nuôi gà đẻ phải bấm bụng bán quả trứng dưới giá thành, lỗ chỏng vó nhưng vào siêu thị, người dùng vẫn phải mua trứng với giá cao ngất…

Không khó để tập hợp mặt bằng chung của giá trứng trong sáu tháng qua, chỉ ở mức 800 đồng đến trên dưới 1.000 đồng mỗi quả. Trừ hết các khoản chi phí, người chăn nuôi lỗ ròng từ 300 - 500 đồng. Một quả trứng nhỏ nhoi, chỉ bằng các cổ chai nước mà gánh khoản lỗ lên đến mấy trăm đồng, thì quả là quá cay đắng cho người nông dân. 

Anh Sáng, một người chăn nuôi gà đẻ ở Đồng Nai, cho biết gia đình anh có trại gà đẻ ngót nghét 40.000 con, mỗi ngày thu vào 25.000 – 28.000 quả trứng và cứ cho mỗi quả hiện lỗ 300 đồng thì cũng bị âm vốn gần 10 triệu.

Quả trứng gà từ trại ra tới tay người tiêu dùng tăng gấp đôi, giới kinh doanh lời còn người nông dân lỗ.

Cũng như con heo, đầu ra quả trứng đang rơi vào bế tắc do lượng trứng tồn kho trong doanh nghiệp, đại lý, các chủ trại… còn quá lớn, tiêu thụ không xuể. Ngoài nguyên nhân đàn gà đẻ tăng nhanh trong khoảng một năm trở lại đây, dẫn đến cung vượt cầu, việc cả xã hội chú ý vào con heo, nhà nhà gia tăng tần suất ăn thịt heo, cũng gián tiếp đẩy quả trứng vào khủng hoảng. 

Bên cạnh đó, đây đang là dịp nghỉ hè, thị trường vào mùa tiêu thụ thấp điểm nên lượng trứng sản xuất mỗi ngày dư theo cấp số nhân. Một số doanh nghiệp buộc phải chuyển trứng tươi qua làm bột trứng cung cấp nguyên liệu chế biến các loại thực phẩm dành cho người, thậm chí, làm nguyên liệu thức ăn thuỷ sản, chăn nuôi…

Thị trường trứng sỉ ế ẩm là vậy, nhưng giá trứng lẻ đến tay người tiêu dùng vẫn quá cao. Tại các chợ truyền thống, cửa hàng, tạp hoá, giá trứng gà loại 1 dao động từ 1.700 - 2.000 đồng/quả, trong khi hệ thống siêu thị phổ biến ở mức trên 2.200 - 2.400 đồng/quả. Rõ ràng, một quả trứng từ trại giá chỉ có trên dưới 1.000 đồng, nhưng người dùng khi vào siêu thị phải mua mắc hơn gấp đôi là quá phi lý, vì tính ra, cộng hết tất cả chi phí như tiền hộp, tiền công nhân, điện, nước, lãi suất, vận chuyển, chiết khấu thì cùng lắm cũng cỡ khoảng 500 đồng. 

Một số doanh nghiệp có thể giải thích do họ ký hợp đồng giá cao với nông dân, những 1.500 - 1.600 đồng/quả, nên việc bán hơn 2.000 đồng như hiện tại là hợp lý. Nhưng thử hỏi, trong số hàng ngàn nông dân nuôi gà đẻ có mấy người được doanh nghiệp ký hợp đồng tiêu thụ giá cao. Nếu ký hợp đồng hết thì mặt bằng giá trứng phải cao, chứ không thể dưới giá thành trong suốt thời gian như vậy.

Cũng như mặt hàng thịt heo đang được "bình ổn" với giá cao, nay đến quả trứng cũng vậy. Tuy giá ở trại vẫn "tròn trịa" ở mức rất thấp, nhưng qua vài tầng nấc trung gian, người ta lại khiến cho giá cả của nó bị méo mó. Doanh nghiệp kinh doanh trứng vẫn có thể tự giảm giá trứng mà không cần chờ đến yêu cầu của cơ quan chức năng, như cách mà doanh nghiệp kinh doanh thịt heo đang làm. Họ chủ động hạ giá thịt heo, dù thông qua các chương trình cũng tạm chấp nhận được. 

Doanh nghiệp kinh doanh trứng, nếu "đã trót" ký hợp đồng giá cao với một số nông dân, thì lúc này, bằng cách này hay cách khác họ vẫn có thể hạ giá trứng bán lẻ. Họ có thể hy sinh chút xíu lợi nhuận để cùng nông dân vượt qua khó khăn. Kinh doanh như vậy mới bền vững, mới sòng phẳng với thị trường. Chứ còn, cũng là đối tác của nhau mà một người thua lỗ triền miên, còn người kia nhởn nhơ báo lãi. Là người ai làm vậy!

Năm 2016, tổng sản lượng trứng gà đạt 5,443 tỉ quả, với tốc độ tăng trưởng 9,5%/năm. Trong khi đó, sản lượng tiêu thụ trứng gà của Việt Nam còn thấp hơn nhiều so với khu vực. Thái Lan có tỷ lệ tiêu thụ 125 quả trứng/người/năm; Indonesia 340 quả trứng/người/năm, còn Việt Nam mới chỉ tiêu thụ 89 quả trứng/người/năm. 

Theo ông Nguyễn Thanh Sơn, viện trưởng viện Chăn nuôi quốc gia, kiêm chủ tịch hội Chăn nuôi gia cầm Việt Nam, đến năm 2020, tỷ lệ tiêu thụ tại Việt Nam sẽ đạt 140 quả trứng/người/năm. Ngoài ra, ngành sản xuất bánh kẹo, thực phẩm chế biến trong nước cũng đang phát triển, đẩy tăng nhu cầu trứng gia cầm các loại.

Bảo Ngọc (Thế giới Tiếp thị)

(Tùng Linh APC - sưu tầm)