Nam Trung bộ: Đảm bảo sản xuất đông xuân 2019 - 2020

Trước tình hình các hồ chứa khu vực Nam Trung bộ đang dần cạn kiệt, Cục Trồng trọt đề nghị các địa phương điều tiết nước hợp lý, nhằm đảm bảo sản xuất vụ đông xuân (ĐX) 2019-2020.

Trong 2 ngày (3-4/2), đoàn công tác Cục Trồng trọt đã đi kiểm tra, đánh giá tình hình sản xuất và nguồn nước phục vụ ĐX 2019-2020 tại các tỉnh Nam Trung bộ; đồng thời đưa ra giải pháp chủ động ứng phó khô hạn trong mùa khô sắp tới.  

Vụ đông xuân vẫn ổn

Đó là đánh giá của ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt. Đến thời điểm này các tỉnh duyên hải Nam Trung bộ hầu như vẫn chưa xảy ra thiệt hại nào đối với sản xuất nông nghiệp. Bởi các địa phương đã có sự chủ động từ đầu, nhất là cắt giảm diện tích sản xuất ở những vùng không đủ nguồn nước tưới. Cụ thể, như tại Bình Thuận vụ ĐX này cắt giảm sản xuất 15.000 ha lúa, còn Ninh Thuận cắt giảm 5.000 ha lúa.

Bên cạnh đó, các tỉnh còn có sự bố trí mùa vụ, cơ cấu cây trồng, sử dụng nguồn nước hợp lý cho cây dài ngày, ngắn ngày và có sự chuyển đổi cây trồng cạn sử dụng nguồn nước ít hơn cây lúa. “Nhờ sự chủ động này mà đến giờ này hầu như các địa phương chưa ảnh hưởng lớn đến sản xuất trồng trọt. Tuy nhiên không vì thế chủ quan mà cần tiếp tục theo dõi tình hình nguồn nước, để chủ động điều tiết nước cho sản xuất hợp lý”, ông Tùng nói.

Và để có sự chủ động, ông Tùng lưu ý, các địa phương phải thường xuyên kiểm tra nguồn nước trên các hồ chứa, cũng như theo dõi các dự báo nguồn nước. Vì theo dự báo cho thấy nguồn nước để phục vụ cho sản xuất nói chung và nước sinh hoạt nói riêng vẫn có thể thiếu bất cứ thời điểm nào, nếu chúng ta không vận hành hợp lý các công trình thủy lợi.

Về vấn đề này, ngành nông nghiệp các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận và Khánh Hòa cũng đã đưa ra nhiều giải pháp để ứng phó với hạn. Trong đó tập trung theo dõi, quản lý chặt chẽ tình hình nguồn nước cũng như điều tiết sản xuất phù hợp gắn với chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở những vùng không chủ động được nước tưới. Được biết, hiện lúa ĐX đang giai đoạn đẻ nhánh, làm đòng, trỗ…sinh trưởng và phát triển. Các địa phương đang tập trung chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh.  

Có kịch bản vụ hè thu

Theo Chi cục Thủy lợi Bình Thuận, hiện tổng lượng nước hữu ích của 17 hồ chứa nước thủy lợi trên toàn tỉnh 116,48 triệu m3/259,00 triệu m3, đạt hơn 44% so với dung tích thiết kế.

Còn tại Ninh Thuận tính đến ngày 4/2, lượng nước của 21 hồ chứa còn 66,32/194,49 triệu m3, đạt 34% so với dung tích thiết kế. Riêng hồ Đơn Dương (Lâm Đồng), lượng nước còn hơn 130/165 triệu m3, đạt 78,8% dung tích thiết kế. Tại Khánh Hòa, tổng dung tích trữ nước 19 hồ chứa chỉ đạt khoảng 58% dung tích toàn bộ.

Cũng theo các địa phương, với nguồn nước còn lại đảm bảo tưới cho vụ lúa ĐX 2019-2020 của 3 tỉnh là trên 50.000 ha. Tuy nhiên đến vụ HT chắc chắn sẽ thiếu hụt nếu thời gian tới trời không có mưa tiểu mãn. Trước tình hình này, ông Lê Thanh Tùng, giải pháp trước mắt các địa phương phải xây dựng kế hoạch xuống giống HT, một là giảm diện tích hoặc bố trí lại cây trồng phù hợp. Mặt khác, các tỉnh vẫn theo dõi diễn biến nguồn nước, nếu tích cực hơn thì cần bố trí thời vụ HT linh động hơn.

“Ngay từ bây giờ chúng ta phải xây dựng 2 kịch bản. Một kịch bản thiếu nước chúng ta sẽ triển khai như thế nào. Và, một kịch bản nếu có nguồn nước dồi dào hơn thì chúng ta sẽ mở rộng sản xuất như là hàng năm. Hai kịch bản này sẽ được xây dựng một cách kỹ lưỡng cho từng vùng sản xuất, cho từng thửa ruộng chịu sự tác động của nguồn nước của các hồ chứa và cho từng loại cây trồng phù hợp”, ông Tùng nói.

Bên cạnh đó, ngay từ bây giờ việc chuẩn bị các giống cây trồng phù hợp cũng được lãnh đạo Cục Trồng trọt lưu ý các địa phương. Nếu không sản xuất được thì sẽ chuyển sang các cây trồng khác có thời gian sinh trưởng ngắn hơn và có nhu cầu sử dụng nước ít hơn. Như vậy chúng ta vẫn chủ động được sản xuất cho vụ HT sắp tới.

KIM SƠ