Khẩn cấp cứu 1,1 triệu ha lúa có nguy cơ mắc bệnh cháy lá

Theo Bộ NN-PTNT, do trời liên tục âm u, độ ẩm rất cao kéo dài cả tháng, nên hơn 1,1 triệu ha lúa đông xuân 2020 từ Thừa Thiên - Huế trở ra Bắc bộ đang đứng trước nguy cơ mắc dịch đạo ôn (bệnh gây cháy lá lúa).

Đây là thông tin chính được nêu ra tại hội nghị trực tuyến sáng ngày 7-4, của Bộ NN-PTNT với các tỉnh nằm trong khu vực có nguy cơ đối mặt với dịch đạo ôn hại lúa trên diện rộng, do Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường chủ trì. 

Đạo ôn là bệnh gây cháy lá lúa hoặc đứt cổ bông lúa. Do đó, sẽ làm mất mùa, giảm năng suất, gây thiệt hại nặng nếu không kịp thời ngăn chặn. 

Bệnh đạo ôn làm lúa bị vàng, cháy đen, gãy gập gây chết lúa. Ảnh: Cục Bảo vệ thực vật

Hiện nay, tại các tỉnh, thành phía Bắc (từ Thừa Thiên- Huế trở ra) có trên 1,1 triệu ha lúa đông xuân. Trong đó vùng Bắc Trung bộ có khoảng 351.000ha, đồng bằng sông Hồng và trung du miền núi phía Bắc có khoảng 755.000ha. Hiện nay, các trà lúa này đều đang sinh trưởng và phát triển tốt.

Theo chu kỳ, từ nay đến giữa tháng 5-2020, các trà lúa chính sẽ bước vào giai đoạn trổ bông, phơi màu. Đây là giai đoạn mẫn cảm của cây lúa với sinh vật gây hại như đạo ôn, cuốn lá nhỏ, rầy, nhất là trong điều kiện thời tiết liên tục lạnh, âm u kéo dài nhiều ngày, độ ẩm cao, có sương mù... thuận lợi cho sinh vật gây hại. 

Trước tình hình này, để chủ động phòng chống sinh vật gây hại trên lúa, hôm nay 7-4, tại Hà Nội, Bộ NN-PTNT tổ chức hội nghị trực tuyến tăng cường phòng chống sinh vật gây hại cây trồng trong vụ đông xuân, với nhiều bên cùng tham dự như cơ quan khuyến nông, dự báo thời tiết, bảo vệ thực vật và chính quyền các địa phương qua hình thức họp trực tuyến. 

Theo báo cáo của Cục Bảo vệ thực vật, ở vùng Bắc Trung bộ, lúa đông xuân sớm đã trổ hơn 84.000ha, trà lúa chính vụ (dự kiến trổ từ nay đến ngày 20-4 sẽ có nguy cơ rất cao bị bệnh đạo ôn cổ bông gây hại nặng nếu điều kiện thời tiết thuận lợi cho bệnh phát sinh (nhiệt độ 23 - 25°C và ẩm độ cao kéo dài). 

Lúa bị cháy vì bệnh đạo ôn. Ảnh: Cục Bảo vệ thực vật

Ở vùng đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc, bệnh đạo ôn lá sẽ bùng phát và gây hại nặng trên giống nhiễm từ đầu đến giữa tháng 4 và là nguồn bệnh gây hại trên cổ bông cho các trà lúa trổ trong tháng 4 đến trung tuần tháng 5. Sâu cuốn lá nhỏ lứa 2 gây hại chính ở vụ đông xuân sẽ gây hại trên diện rộng với mật độ cao ở nhiều tỉnh, từ giữa đến cuối tháng 4. Rầy nâu, rầy lưng trắng lứa 2 sẽ phát sinh và gây hại từ cuối tháng 4 đến đầu tháng 5.

Theo nhận định, thời tiết đang có diễn biến phức tạp. Trong thời gian tới có thể xuất hiện các đợt không khí lạnh, trời âm u, có mưa, độ ẩm cao, sương mù kéo dài.... Đây là điều kiện thuận lợi cho nhiều đối tượng sinh vật gây hại bùng phát, đặc biệt là bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, sâu cuốn lá nhỏ, rầy nâu, rầy lưng trắng, thậm chí là bệnh bạc lá.

Để đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương từ Thừa Thiên - Huế trở ra tập trung chỉ đạo phòng chống bệnh đạo ôn cổ bông trên trà lúa trổ từ ngày 5-4 đến 20-4, đặc biệt tại Hà Tĩnh, Nghệ An và phòng trừ rầy cuối vụ, đặc biệt tại Thừa Thiên - Huế, Quảng Trị, Quảng Bình.

Khu vực đồng bằng sông Hồng và Trung du miền núi phía Bắc tiếp tục chỉ đạo phòng chống bệnh đạo ôn lá, nhất là bệnh đạo ôn cổ bông trên các trà lúa trổ trong tháng 4 đến giữa tháng 5; kết hợp chỉ đạo phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ từ giữa đến cuối tháng 4; phòng trừ rầy nâu, rầy lưng trắng từ giữa tháng 4 đến đầu tháng 5 để bảo vệ năng suất lúa.

Bộ NN-PTNT đề nghị khẩn trương phòng trừ đạo ôn hại lúa để có mùa lúa bội thu, đảm bảo an ninh lương thực

Các đơn vị chuyên môn cử cán bộ kỹ thuật bám sát đồng ruộng, phát hiện sớm sinh vật gây hại để kịp thời phòng chống dịch. Hệ thống thanh tra chuyên ngành kiểm tra việc buôn bán vật tư nông nghiệp, không để tình trạng lợi dụng chống dịch để tăng giá hoặc bán hàng không đảm bảo chất lượng.

Bộ NN-PTNT lưu ý, việc tổ chức chống dịch bệnh trên lúa, bảo vệ mùa màng vẫn phải đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc của Chỉ thị số 16 của Thủ tướng về phòng chống dịch Covid-19 đang có nguy cơ lây lan ở người.

Văn Phúc (Báo SGGP)