Ảnh minh họa
Một Ủy ban của Quốc hội Mỹ hôm thứ Năm (07/6/2018) đã gọi điện cho giám đốc mới được bầu của cơ quan nghiên cứu ung thư (IRAC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến làm chứng tại một phiên điều trần vào tháng bảy trong một cuộc tranh luận đang diễn ra về những kết luận khoa học của cơ quan này.
Trong một bức thư gửi Elisabete Weiderpass, giám đốc Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu về Ung thư (IARC), công bố trong một tuyên bố báo chí của Ủy ban về Khoa học, không gian và Công nghệ (Science, Space, and Technology Committee – SST) thuộc Hạ Viện Hoa Kỳ, nói cách cơ quan này đã hoạt động theo người tiền nhiệm của mình “là một sỉ nhục đối với khoa học trung thực”.
Bức thư yêu cầu Weiderpass tham dự một buổi điều trần Ủy ban vào tháng bảy để giúp nó “hiểu rõ hơn về” làm thế nào cô ấy sẽ quản lý cơ quan. Ủy ban này dưới sự chủ trì của Lamar Smith, đại diện Nhóm đảng viên Đảng Cộng Hòa, Texas.
IARC (trụ sở tại Pháp), có ảnh hưởng lớn đối với việc phân loại các chất kích thích hoặc lối sống có khả năng gây ung thư. Tổ chức này có sứ mệnh của mình là “điều phối và thực hiện các nghiên cứu về nguyên nhân gây ung thư ở người, các cơ chế sinh ung thư và xây dựng chiến lược khoa học để kiểm soát bệnh ung thư”.
Weiderpass được bầu làm giám đốc mới IARC vào tháng năm vừa qua. Cô sẽ nhậm chức vào tháng một năm 2019 khi giám đốc hiện nay, Christopher Wild, từ chức sau hai nhiệm kỳ năm năm.
IARC không xác nhận là đã nhận được lá thư của Quốc hội Mỹ hay chưa.
Bức thư hôm thứ Năm là diễn biến mới nhất của mối bất đồng đang diễn ra giữa IARC và hai ủy ban của Quốc hội Mỹ. Họ bắt đầu một cuộc điều tra vào năm 2016 sau khi một số đánh giá của IARC chẳng hạn như cà phê, điện thoại di động và quá trình chế biến thịt là nguyên nhân gây ung thư đã gây ra tranh cãi.
Bức thư của Ủy ban SST nói những điều này và những đánh giá khác của IARC đã “gây ra nghi ngờ, hoang mang trên thị trường và giữa các nhà quản lý của chính phủ”.
Các nhà lập pháp cho biết mối quan tâm của họ đã nhân lên bởi nhận xét Tổ chức này về khả năng gây ung thư của glyphosate, thành phần chính của thuốc trừ cỏ Roundup (sản phẩm của Monsanto).
Một loạt các cuộc điều tra của Reuters hồi năm ngoái cho thấy phương pháp của IARC trong việc rà soát glyphosate đã loại trừ một số dữ liệu mà người ta đã phát hiện rằng hóa chất này không liên quan đến ung thư ở người.
Trong tháng 12 năm 2017, một số thành viên của Quốc hội đã cảnh báo rằng tài trợ của chính phủ Mỹ cho IARC có thể dừng lại trừ khi nó đã công khai hơn về hoạt động của mình.
IARC phản ứng lại bức thư của Ủy ban STT bằng cách từ chối cử đại diện đến làm chứng nhưng bảo vệ phương pháp của nó như là một phương pháp khoa học chính xác.
Cơ quan này cho biết kết luận chỉ là một “chuyên khảo” - tên nó mang lại để phân loại của chất gây ung thư - được “tôn trọng rộng rãi vì phương pháp khoa học chính xác của mình, quá trình tiêu chuẩn hóa và minh bạch và. . . thoát khỏi xung đột lợi ích”.
Bùi Đại Hiệp
Dịch từ: U.S lawmakers seek answers from new head of WHO's cancer agency. (AgroNews 12/6/2918).